Многу ставови за името, а консензус нема

Има ли шанси дипломатската дефанзива да се трансформира во офанзива, со која, дефинитивно, би се исцртале нашите црвени линии

Наум Котевски

Откако Љупчо Георгиевски пред неколку дена излезе со јасен став дека Република Северна Македонија е достоинствено решение, како што кажа, за името БЈРМ, со што би се деблокирал процесот на евроинтеграција, од говорницата во Собранието претседателот на НСДП, Тито Петковски, настапи со усогласен тон.

„Мојот став отсекогаш бил географска одредница за која ќе се договорат Македонија и Грција. Може Горна, може Северна. Но, вашиот проблем е тоа што кога вие дојдовте да бидете премиер, рековте дека ќе ја внесете Македонија во ЕУ и во НАТО, а дека нема да има компромис за името“, на ваков начин одговори Петковски на провокацијата од премиерот Никола Груевски, кој побара од лидерот на НСДП да понуди конкретен предлог за спорот со Грција.

„Ајде кажете некој предлог, бидејќи заговарате дека ние се инаетиме“, додаде премиерот.

Со сличен став за име со географска одредница, кое нема да засега во идентитетот, уште пред неколку години излезе и најголемата опозициска партија СДСМ. Оттаму прашањето можно ли е и владејачката партија да излезе од својот ров и да се случи она што моментно изгледа невозможно - јавноста да слушне една сепартиска хармонична идеја, со која дипломатската дефанзива би се трансформирала во офанзива и со која, дефинитивно, би се исцртале нашите црвени линии.

Очигледно е дека само на таков начин може да излеземе од овој наш изум на политичка медитација, која е дојдена до највисокиот степен, до трансот, каде што уживаме воајеристички да ги гледаме меѓусебните обвинувања за тоа кој, кога и како ја продал државата. Бесмисленоста и баналноста се на врвот на општествено значење.

И бившиот министер за надворешни работи, Слободан Чашуле, потсетува дека одамна се заложил за изготвување целосна државна резолуција, која ќе ја определи македонската национална стратегија, иако смета дека со сегашнава ситуација во Грција, не се знае каков консензуален став може да помогне, бидејќи, како што вели, во решавањето немаме партнер кој е расположен за што било во правец Македонија да стане членка на ЕУ и на НАТО.

„Таа национална стратегија зад која ќе застанат сите партии ќе биде обрзувачка. Без оглед на тоа кој ќе биде на власт, ќе треба да биде спроведувана. Позиција која би била слична на онаа на Грците. Ако и двете страни на политичката сцена се против загрозување на идентитетот и се против име кое би го овозможило тоа, а патем се противат и на секој дополнителен услов на Грција, тогаш тоа значи дека елементите за договор се веќе јавни и објавени. Но, недостасува политичка волја“, потенцира Чашуле, кој ја отфрла тезата дека власта и во ваков случај мора да биде локомотивата.

„Иницијативата може да ја поведе и опозицијата. Ајде, веќе еднаш да направиме една стратегија, а не да одиме и да се кодошиме и да им даваме материјал на Грците“, вели Чашуле.

Според него, во ситуација кога бараме другите да го почитуваат Меѓународниот суд на правдата, тогаш и ние треба да го почитуваме.

„Судот не' обврза на име за членство, кое може да биде со географска одредница, и уставно име за севкупна употреба во билатералните, мултилатералните односи, и дома. Тоа значи дека тие може да ни се обраќаат со сложено име, а ние да им одговараме со уставното име“, резонира Чашуле.

На собраниската седница за пратенички прашања пратеникот Јани Макрадули го потсети премиерот дека во 2008 година, пред Самитот на НАТО во Букурешт, се согласил со предлогот Република Македонија (Скопје).

„Сте ја виделе ли во архивата документацијата за предлогот од 2008 и записникот каде што вие се согласувате со предлогот Република Македонија (Скопје) со одложено решавање на идентитетските прашања? Го знаете ли писмото на министерот за надворешни работи, Антонио Милошоски, до генералниот секретар на Обединетите нации каде што пишува дека вие сте се согласиле за Република македонија (Скопје)? Сте го виделе ли господинот Лазар Еленовски со изјавата дека вие сте се согласиле?“, го предизвика Макрадули премиерот, кој се обиде да се огради од таквите напади.

„Тоа не беше прифаќање, туку само согласност да им се даде можност на граѓаните да се изјаснат на референдум дали таквиот предлог е добар или не, дали е прифатлив или не за мнозинството граѓани. Грција не го прифати предлогот, па затоа немаше референдум“, изјави Груевски.