Мое ќоше

Купувајте македонски производи

Ерол Ризаов

Пишете ми на што би ги потрошиле парите ако Владата на сите ни даде по 500 евра

Кога пред речиси 15 години младиот анонимен министер за трговија Никола Груевски ја почна дискретно и неизнасилено кампањата „Купувајте македонски производи“ тоа ми беше мошне симпатично. Извонредниот спот на Милчо Манчевски направи тоа да не биде обична популистичка пропаганда. Се сеќавате на оној стариот со избрчкано лице, кому животот на ликот му ја нацртал судбината на Македонија. Јавнат на коњ се спушта од планините. Наеднаш пред него, односно пред вас, пука морската шир и фасцинантниот Дубровник, некогаш престолнина на трговијата. Старецот од Македонија кого богатите трговци го пречекуваат со потсмев и иронична насмевка, демек што сега пак овој ќе ни продава, ја вади од коженото врзулче полека и со дикат како божја реликвија сребрената пеперутка изработена како ремек-дело од највештите кујунџии. Тој заслепувачки блесок пред кој се вџашуваат дубровчани, од оваа кампања направи мит, национална гордост, предизвика позитивни чувства кои влегоа во колективната меморија.

Секогаш кога ќе се претера и кога се нема мера и вкус, работите се претвораат во чиста спротивност од првичната идеја. Денес кампањите „Купувајте македонски производи“ се фабрикуваат без никаков дух со многу дегутантност и агресивност. Се трошат големи буџетски пари за петпарачки бофл, кој се' повеќе служи за потсмев и се' повеќе смрди на коруптивно и пропагандистичко објавување наменето на апологетските телевизии како покритие за да им се фрли некоја пара, а на МРТВ предзнакот бесплатно емитување е посебна тема за мајтап. Инаку, од вирусот купувајте домашни производи не е заразена само Македонија. И најбогатите држави прават слични кампањи, некои се поинвентивни, а некои дури и под нивото на нашите пропагандистички фабрики. На таа тема има една хумореска, која чинам најречито ја објаснува оваа антиекономска и антиреформска кампања која вирее сегде во светот. Извесен Марк Фабер, берзански аналитичар, објавил интересна теорија на оваа тема во Америка. Во јуни 2008 година кога Бушовата администрација студирала еден проект за придвижување на американската економија Марк Фабер во својот месечен извештај објавил коментар со многу хумор:

„Федералната влада ја разгледува можноста на секој од нас да ни даде по 600 долари. Драги мои сонародници Американци: ако тој износ го потрошиме во маркетите на ’Вол март’ (најголем синџир на маркети во Америка), парите одат во Кина, ако пак ги потрошиме на гориво парите одат кај Арапите. Ако купиме компјутер парите одат во Индија, ако купиме овошје парите одат во Мексико, Хондурас и Гватамела. Ако купиме добар автомобил, парите ќе завршат во Германија или Јапонија. Ако купиме разни подароци парите отидоа во Тајван, а ни еден цент од тоа нема да и' помогне на американската економија. Единствен начин тие пари да останат во САД е да ги потрошиме или со курви, или на пиво, бидејќи тоа се единствените две работи кои се' уште ги произведуваме тука. Јас мојот дел од парите веќе го трошам на тој начин“.

Еден друг економист Србин, а и тој со добра смисла за хумор, му одговорил: „Драги Марк, состојбата кај Вас Американците е уште полоша. Жал ми е што морам да те информирам, а тоа е што фабриката за пиво ’Бадвајзер’ ја купи бразилска мултинационална компанија. Поради тоа на Америте им остануваат само курвите. Е, сега кога курвите би одлучиле својата заработувачка да им ја испратат на своите деца, тие пари би стасале директно во српското Собрание – тука кај нас во Белград, бидејќи тука е најголемата концентрација на курвини синови во светот....“

Како е кај нас во Македонија. Ние со вакви работи не правиме мајтап. Кај нас се работи сериозно и студиозно. Додуша пред некој ден без грам хумор имаше еден спот каде што се посочуваат држави и производи кои не треба да се купуваат, но изгледа бргу е повлечен што покажува колку мисловно се пристапува кон проблемот. Но, затоа дневно сто пати фрчат обраќањата до баби, дедовци, татковци и мајки, деца ученици и студенти да купуваат македонски производи. Замислете колку било лесно да се реши најголемиот и најболен проблем. Треба само за 20 проценти во маркетите да се зголеми продажбата на домашни производи. Во тој случај сите фабрики ќе го дуплираат производството, а автоматски ќе се дуплира и бројот на вработени. Што ли ќе се случи ако се зголеми продажбата на домашните производи за 50, или за цели 80 проценти, се прашуваат стратезите за спас на македонската економија. Штета што немаат смисла за хумор. Пишете ми на што би ги потрошиле вие парите ако Владата ни даде на сите по 500 евра.