Каква корист од уште една тужба

Проблемот не е во пресудите, туку во недостиг од политичка волја на членовите на НАТО и ЕУ

Светлана Унковска

Што би можело да и' донесе уште една тужба на Македонија против Грција во судот во Хаг или, пак, она што се наведува како можност, да се упати укажување дека нашиот јужен сосед не ја почитува пресудата на Меѓународниот суд на правдата? Според некои информации по Самитот на НАТО во Чикаго, правниот тим кој беше задолжен за составување на тужбата што Македонија ја поднесе против Грција за блокирањето на земјава да стане членка на Алијансата, одржал неколку средби за тоа кој чекор ќе биде преземен. Дилемата била дали само да се упати укажување или редоследно прво да се испрати известувањето до Меѓународниот суд, а потоа повторно да се поднесе тужба. Во исто време, се анализираат и изјавите и постапките на официјални грчки претставници и се собираат аргументи дека и покрај пресудата Грција повторно ја крши Привремената спогодба.

Министерот за одбрана Фатмир Бесими во последното интервју се разидува со она што владиниот тим планира да преземе, истакнувајќи дека наједноставна стратегија е Македонија да го интензивира дијалогот со Грција. Како што истакна во интервјуто за Радио Слободна Европа, и покрај тоа што не добивме покана за членство, тој не го смета Самитот во Чикаго за неуспех. Но, запрашан дали откако не се остварија надежите дека ќе ја ефектуираме хашката пресуда, Бесими вели дека надежта ја гледа во идната влада на Грција со која треба интензивно да се води дијалог.

„Треба да се надеваме и да очекуваме дека со наредната влада, доколку биде брзо консолидирана, ќе можеме да имаме партнер со кој би можеле да го решиме ова прашање. Првата врата на која ќе тропаме е Грција, од која ќе побараме да го продолжи дијалогот, да ги надминеме разликите, за тоа сигурно ќе имаме поддршка од земјите членки на НАТО. Тоа е тоа што ќе го направиме во наредниот период“, вели Бесими.

Но, сепак, прашањето што лебди овие денови е дали Македонија ги испишува страниците на новата тужба против Грција? Колку е тоа рационално и каква корист би имале ако и пресудата што лани ја добивме од Меѓународниот суд во Хаг се покажа дека од неа имаме само морална сатисфакција. Експертската јавност недвојбено укажува дека такво нешто воопшто е непотребно бидејќи со тоа ништо не се постигнува.

„Беспотребно е повторно поднесување тужби“, вели поранешниот министер за надворешни работи Слободан Чашуле. Тој укажува дека судот веќе лани ја донел пресудата за кршењето на Привремената спогодба, а тој работи според англиското право, што значи еднаш донесена одлука важи и доколку повторно се поднесе тужба судот само ќе се повика на претходната пресуда.

„Проблемот не е во пресудите, туку во недостигот од политичка волја на членовите на НАТО и ЕУ да ја дисциплинираат Грција да го применува она што доброволно го прифатила како договор со Привремената спогодба. На тој начин ќе се реши проблемот со нашето членство кое поради грчката уцена и диктат ги подрива темелните вредности и на НАТО и на ЕУ, а тоа е почитувањето на идентитетот и суверенитетот на државите. Така што, уште една тужба не гледам дека би ни помогнала многу“, вели Чашуле. Според него, методот на консензус и како што истакнува, грчката злоупотреба, се во престап и го кршат законот. Решението го гледа во нашиот прием под привремената референца.

„Ние би требало да добиеме нов предлог за членство на Македонија под Поранешна Југословенска Република Македонија и во тој случај Грција не треба да биде ниту прашана зашто еднаш веќе дала согласност и треба да се смета дека е постигнат консензус. Така бевме примени и во Светската трговска организација. Затоа велам дека ова е прашање на политичка волја на земјите членки на НАТО и ЕУ, но најстрашното од се' е што и НАТО и ЕУ покажуваат немоќ да се справат со очигледен пример на шовинизам до етничко чистење во однос на македонската нација од страна на Грција“, истакнува Чашуле.

Професорот Љубомир Фрчкоски вели дека новата тужба би била во функција на актуелната власт која повторно ќе биде за домашна употреба.

„Тоа би било само водење очајна политика која нема никакви перспективи и власта ќе се обидува со лажна динамика да остави впечаток дека нешто прави. Инаку, сето тоа нема никаква основа бидејќи е сосема познато дека Советот за безбедност ниту еднаш не активирал ниедна пресуда од Меѓународниот суд за правда ниту се обидел да ја натера земјата да ја спроведе. Се работи за впечаток на една лажна динамика и за тој правно празен спин треба да расправаме“, вели професорот Фрчкоски.