10.12.2012, 15:21 Судството и администрацијата ги кочат човековите права
Една третина од вработените се дел од јавната администрација, 60 отсто од буџетот се троши таму - граѓаните заслужуваат побрза и поефикасна услуга
Горан Адамовски
Судството и јавната администрацијата се областите каде што најмногу се загрозени човековите права во земјава. Потребни се реформи и постриктна примена на законите, кои воглавно се уредени по меѓународните стандарди. Една третина од вработените во Македонија се дел од јавната администрација, најголем дел од буџетот се троши за нивни потреби, па граѓаните заслужуваат ефикасно работење на институциите.
Ова е ставот на експертската јавност по повод 10 декември - „Меѓународниот ден на човековите права“. Деканот на Правниот факултет „Јустинијан Први“, Борче Давитковски смета дека администрацијата не може да се реформира преку ноќ, односно оти станува збор за процес што мора постојано да се одвива.
„Во Македонија се' уште не сме се зафатиле сериозно со реформата на јавната администрација, иако донесовме нов Устав и воведовме нови човекови права. Уставот во ништо не се разликува од уставите на западноевропските земји, но очигледно граѓаните имаат проблем со остварувањето на своите права пред органите на јавната администрација. Нешто треба коренито да се промени, особено на статусот на тие што работат, начинот како работат, да се мери нивната ефикасност и ефективност во извршувањето на задачите. Да не заборавиме дека третина од вработените во Македонија се во јавниот сектор, кој е најголем работодавач во државата, и 60 и повеќе отсто од буџетот е за плати во јавниот сектор. Тој мора на граѓаните на Македонија да им врати со квалитет на неговата работа“, истакна професорот.
Неговиот колега Никола Тупанчевски напоменува дека почитувањето на човековите права е фундамент на секое општество. Генерално, како што вели, Македонија мора да даде поголем придонес во нивното почитување.
„Има повеќе сегменти во кои, на некој начин, има прекршување на основните слободи и права на човекот. Легислативата во РМ ги содржи и ги почитува основните меѓународни стандарди. Реалниот проблем е во нивната имплементација. Има одредени прекршувања кои може да се лоцираат во сферата на јавните набавки, во почитувањето на основните човекови права во однос на независното судство, антикорупциските политики итн. Нема посебна градација каде најмалку се почитуваат, но она што би можело да биде општ белег за состојбата со правата на човекот во Македонија дека мора многу повеќе да се направи од постојните состојби“, рече Тупанчевски. Го посочи судството и случаите на непочитување на пресумцијата на невиност кога, како што рече, луѓето се жигосуваат со поднесување кривична пријава уште во почетна фаза, кога не се знае крајниот епилог на конкретен случај.
Според Народниот правобранител, Иџет Мемети, Меѓународниот ден на човековите права и оваа година е можност за сите кои што работат во заштитата на правата да се потсетат на Универзалната декларација за човековите права според која, сите луѓе се раѓаат слободни и со еднакви права и достоинство. Тој вели дека напорите за обезбедување на човековите права за сите е цел кон која треба да се стремиме.
Денешниот ден беше одбележан и со прикладна конференција на Универзитетот ФОН, каде гостин беше министерот за правда, Блерим Беџети.
„Под слоганот ‘Мојот глас е важен‘, оваа година во фокусот се правата на сите луѓе, жени, деца, малц��нства, лица со посебни права, сиромашни и маргинализирани групи, да се слушне нивниот глас во јавниот живот и да бидат вклучени во процесот на донесување одлуки“, истакна Беџети.
|
