Државни тајни течат од џеб

Се разгоре дебата за тоа кој одел против македонскиот идентитет со (не)прифаќањето на предлогот на Метју Нимиц за името од 2005 година

Наум Котевски

Лидерот на СДСМ, Бранко Црвенковски, некаде на средината на полноќната емисија „Х-О“ на Канал 5 самоуверено ја отвори десната страна од својот костум по што од внатрешниот џеб магично го извади „зајак-документот“ кој го содржи предлогот на посредникот за името Метју Нимиц, предаден на македонската страна во 2005 година, кога тој беше претседател на државата, а Владо Бучковски премиер.

„Тука јасно пишува дека предлогот е Македонија во првите три години да се вика Република Македонија без латинска транскрипција, а по три години да си го врати името Republic of Macedonia, а јазикот на Македонците ќе биде ’macedonian’“, се реши Црвенковски на ваков начин - со документ кој содржи печат на државна тајна да одговори на обвинувањата на премиерот Никола Груевски дека „пред пет-шест години прифатил име кое засега во националниот идентитет“.

На констатацијата на водителот дека станува збор за таен документ, Црвенковски дополни дека штом премиерот почнал да оддава државни тајни, тој ќе го следи неговиот пример.

„Отсега каде и да одам на разговор, постојано ќе го покажувам. Може да го дистрибуирате документот и до вашата информативна редакција дополнително да го разработат“, додаде Црвенковски, веројатно оценувајќи дека само со вакво ризично и драматично изложување, како што тврди тој, оригинални документи може да предизвика сигурно затворање на драмата со неуморните обвинувања од власта за обид за предавство и за внесување на идентитетските прашања од страна на СДСМ во спорот за името.

Инаку, таа 2005 година во Собранието на Македонија ВМРО-ДПМНЕ како опозициска партија имаше само осуммина пратеници, но Црвенковски како претседател и Бучковски како премиер одржаа средба со Груевски на која го информираа за предлогот на Нимиц. Такво трагање по консензуален амбиент сега е речиси невозможно да се види на закрвавениот политички хоризонт.

По средбата, Груевски изрази разочараност, според него, од брзањето со прифаќање на предлогот, кој дојде два месеца пред да добиеме кандидатски статус за влез во ЕУ.

„Моето мислење е дека треба да се остави еден период во кој внимателно ќе се анализираат сите работи. Овој документ има новина од она што го знаеме досега. Содржи нови отстапки од страна на Македонија. Одењето со одговор дека овој документ е добра база за понатамошни разговори ќе значи дека ја менуваме нашата позиција од таканаречената двојна формула на тројна формула, бидејќи во документот има три варијанти, односно три имиња“, ќе изјави Груевски во 2005 година по средбата со Црвенковски и Бучковски, за деновиве, користејќи го истиот предлог, да го обвини Црвенковски за лицемерство кога зборува за идентитетот.

„Кога во 2005 година го добивме од Нимиц предлогот за промена на името, а нашиот јазик беше дефиниран како македонски на латиница без транскрипција на англиски јазик, единствено ВМРО-ДПМНЕ реагираше и не се согласи, СДСМ, пак, го прогласи за најдобар. Има снимки за тоа“, вака премиерот ја коментираше последната изјава на Црвенковски околу спорот за името, во која тој рече дека само владејачката гарнитура има легитимитет да преговара и одлучува за ова прашање.

Црвенковски, меѓу другото, во интервјуто потенцираше дека во 2008 година, спроти Самитот на НАТО во Букурешт, заедно со Груевски се договориле да го прифатат предлогот Република Македонија (Скопје), кој беше одбиен од Грција, како што беше експресно одбиен споменатиот во 2005 година.

Тоа веќе и' е познато на јавноста, но Црвенковски очигледно инсистира на репетиција, сметајќи дека и покрај тоа што ВМРО-ДПМНЕ инсистира во своите изјави да зборува за праведен компромис без да се чепне идентитетот, поголемиот дел од јавноста го доживува Груевски како премиер кој не прифаќа никаква модификација на уставното име.