Инцидентот го запали Гостивар

По мирниот протест беа нападнати 20-ина бутици, кафулиња, продавници, сите сопственост на Македонци

Киро Кипроски


Гостивар - Мирниот протест што се одржа вчера во Гостивар по двојното убиство што го изврши припадник на пограничната полиција, требаше да ја намали напнатоста не само во градот, туку и во целата држава. Но, за жал, по завршување на протестниот митинг, откако поголемиот број граѓани мирно се разотидоа, радикални групи Албанци посегнаа по имотот сопственост на Македонци и буквално го демолираа центарот на Гостивар.

Невиден пустош е извршен врз бутици, кафулиња, месарница, пекарница, продавница за бела техника, сендвичница, сите во сопственост на Македонци. На удар беа и стаклата на зградата на правосудните органи, гостиварската подружница на ЕВН, Шумското стопанство „Шар“.

„Глетката беше страотна. Млади луѓе наоружани со камења, шипки, стапови и палки го каменуваа излогот на нашата продавница. Кога почнаа да летааат камења од сите страни ние се скривме под тезгите. Оваа невидена бура траеше неколку минути, а толпата продолжи по булеварот кон автобуската станица“, исплашено и загрижено раскажува еден од вработените во демолираната месарница.

Очевидци изјавија дека толпа од околу 1.000 претежно средношколци од Гостивар и Тетово тргнале од дирекцијата на Шумското стопанство „Шар“, на булеварот „Браќа Ѓиноски“ по што продолжиле по булеварот „Гоце Делчев“. Вандализмот го започнаа со кршење на стаклата на зградата на регионалната дирекција на ЕВН, на пекарницата „Ѓуровски“ и така се' по ред до крстосницата со улицата „Илинденска“. Секој излог на продавница во сопственост на Македонец беше каменуван, а оние на Албанци и Турци беа поштедени.

Сопствениците на демолираните локали велат дека иако имало полициски службеници, тие биле само неми посматрачи на се' што се случува. По инцидентот на гостиварските улици имаше зголемен број полицајци, а неколку екипи вршеа увид на продавниците.

Многу гостиварци загрижени за личната безбедност вчера не ги пуштија децата на училиште. Немилите случувања ја зголемија меѓуетничката нетрпеливост. Македонците се гневни, пред се' на градоначалникот на Гостивар, Руфи Османи. Не сакаат да веруваат дека тоа што се случи е организирано, иако, како што велат, толкава толпа млади луѓе полни со гнев не може спонтано да се собере и да беснее врз мирното население.

Беснеењето по гостиварските улици го стави во втор план мирниот протест. Над три илјади гостиварци, жители на повеќе селски населби во Полог, Кичево, Дебар и Тетово, вчера учествуваа на протестниот марш кој започна пред зградата на Основниот суд, а заврши на градскиот плоштад со протестен митинг. Маршот започна во 13 часот, како симболика на часот кога Бесник Шехапи (26) и Имран Мехмеди (30) беа застрелани од Јаким Трифуновски, припадник на Пограничната полиција.

Од протесниот митинг е испратена порака до портпаролот на МВР, Иво Котевски, јавно да се извини и да ја повлече изјавата со која застанал во одбрана на убиецот, како што беше речено, на „страната на црната рака на славомакедонската полиција“. Учесниците на протестот низ улиците, кои беа Албанци од сите возрасти, мажи и жени гласно извикуваа „Илирида“, „Косово“, „УЧК“, „Бараме одмазда“. Носеа албанско знаме, а на транспарентите беа испишани сло��ани со националистички и предупредувачки пораки: „ Соживот со кого“, „Вчера Бесник и Имран, утре ТИ!’ “Додека Вие бевте мајмуни, ние ја имавме илирската царица Теута“, „Бараме правда“.

Протестот го организираше асоцијацијата „Млади Албанци“, со логистичка поддршка на општина Гостивар. Советот на општината на вонредната седница усвои декларација со која ги повика граѓаните да ја зачуваат ладнокрвноста и да се воздржат од било каков коментар кој може да поттикне омраза. Советот донесе одлука на семејствата на загинатите да им додели еднократна помош од по 300.000 денари. (К.К.)

Убиството нема меѓуетничка заднина

Мотивите за немилиот настан во Гостивар, не се поврзани со меѓуетничките односи, односно станува збор за банална расправија. Ова е ставот на министерката за внатрешни работи, Гордана Јанкулоска, која вчера апелираше за воздржаност и да не се злоупотребува овој настан за меѓуетничка нетрпеливост и за насилство.

Полицијата веќе поднесе кривична пријава против полицаецот кој застрела две момчиња во Гостивар и тој се наоѓа во притвор во Шутка. Јанкулоска повика на трпеливост додека не бидат земени исказите и на другите евентуални сведоци.

Таа потврди дека инцидентот се случил пред очите на 10-годишната ќерка на полицаецот, која поради стрес се' уште не дала исказ пред полицијата. "Во моментот кога девојчето е донесено во полициската станица, било во тешка состојба од претрпен стрес и проценката била дека тоа во тој момент не е во состојба да даде исказ", рече таа. Семејството на осомничениот во овој момент не се наоѓа во Гостивар, а во полицијата немаат информации каде се наоѓаат.

Прашана како е можно лице против кое има неколку кривични пријави да работи во полиција, Јанкулоска рече дека е неважно во случај на убиство дали лицето претходно имало или не кривично дело, бидејќи тоа е најтешка форма на кривично дело. (Х.Р.)

Брзо решавање на случајот, побараа партиите

Полицијата да преземе се' што е потребно за убиството на двете момчиња во Гостивар од страна на полицаец и со тоа да придонесе во смирување на состојбите.

Ова се главните поенти на апелите на политичките партии од опозицискиот кампус до власта. СДСМ бара од државните институции да бидат на висината на задачата и ова убиство да добие судски епилог, а МВР да преземе мерки со кои ќе ги превенира бруталните испади на своите припадници.

„Политичкото раководство на МВР има целосна одговорност да ја зачува довербата на граѓаните во полицијата. Сметаме дека е недозволиво за било кого да си игра со оган и да се обидува со оваа трагедија да шири меѓуетнички тензии", реагира потпретседателот на опозициската СДСМ Гордан Георгиев.

Од ВМРО-ДПМНЕ велат дека веруваат во институциите и очекуваат дека тие, согласно законските процедури и постапки, ќе го процесуираат целиот случај. Од ВМРО-ДПМНЕ апелираа до "сите поединци, субјекти и структури да не го злоупотребуваат овој случај за свои лични цели.

И ПЕИ бара дебална објективна и чесна истрага за убиствата, а виновникот да биде казнет. „Убиството на Бесник Шехапи и Имран Мехмеди потврдува дека во МВР има припадници кои не заслужуваат да бидат во полициските редови. Убиството на Мартин Нешкоски, исто така од полицаец, не беше доволна опомена за министерката Јанкулоска и таа мора да сноси одговорност за ова беззаконие и вмровизација на МВР", рече Сафет Бишевац од ПЕИ.

ДПА со радикална реакција соопшти дека ќе барала интервенција од Албанија и Косово. Од оваа партија сметаат дека случајот со убиството на двете момчиња е резултат на „агресивната националистичка политика“, како и на „толерантноста, сервилноста и потчинетоста на ДУИ“.

Шефот на Мисијата на ОБСЕ, Ралф Брет, изрази жалење поради загубата на човечките животи и изрази сочувство до семејствата на жртвите. „Верувам дека институциите целосно ќе го истражат овој фатален инцидент и правдата ќе биде спроведена“, порача амбасадорот Брет, кој истовремено апелираше за смирување на состојбите.

„Апелирам до локалните власти, политичките партии и граѓанското општество да не го злоупотребуваат овој трагичен инцидент, туку вистински заедно да работат за смирување на тензиите“, апелира тој. (Св.У.)