17.05.2012, 09:06 „Оф-фест“ го продолжува програмското шаренило
Годинашното издание на „Оф-фест“ на 1 јуни го отвора еден од највлијателните кубански музичари, Хуан Де Маркос Гонзалес
Тина Иванова
Еден од највлијателните кубански музичари, Хуан Де Маркос Гонзалес, кој популарноста ја стекна особено со групата „Буена виста сошл клаб“, на 1 јуни во Универзална сала ќе го отвори годинашното 11. издание на фестивалот „Оф-фест“, побратимот на „Скопскиот џез-фестивал“. Хуан Де Маркос Гонзалес во Скопје доаѓа во придружба на популарниот кубански оркестар „Афро-кубан ол старс“, кој разбирливо, својата музика пред се' ја базира на кубанските разновидни звучни изрази, мелодии и ритми. За овој состав критиката и публиката се едногласни дека тој создава незаборавни концерти со пулсирачки ритми, дувачка секција која како да доаѓа од рајот и пеколно добри вокали. Групата во изминативе две децении игра водечка улога во светот на кубанската музика, а особено се издвојуваат албумите објавени за етикетата „World Circuit“.
Хуан Де Маркос Гонзалес е клучниот човек за формирањето на легендарната „Буена виста сошл клаб“, иако во филмот на Вим Вендерс се споменува повеќе името на Рај Кудер како главниот „виновник“ за тоа. Но, Гонзалес е тој кој ќе го иницира овој проект, кој подоцна ќе стане светски популарен и ќе ја промовира кубанската звучна традиција. Во тоа време, Гонзалес ќе биде водечки аранжер и лидер на кубанскиот состав „Сиера маестра“. Негова ќе биде идејата да ги собере кубанските музичари од различни генерации во проектот „Афро-кубан ол старс“, а во таа приказна, шефот на издавачката куќа „World Circuit“, Ник Голд, ќе го вклучи и Кудер, па така ќе настанат два извонредни состави. Како и да е, македонската публика ќе има можност да ужива во најинтересните кубански мелодии, меѓу нив и оние од златниот период на кубанската музика. Гонзалес ќе каже дека кубанската музика повторно го зазема местото што го имала порано. Од политички причини, повеќе од четири децении кубанската музика беше целосно изолирана, но како што потенцира Гонзалес, нивната музика се враќа на местото што го заслужува. Тој вели дека како автор се' уште има што да каже, но ако само Бог му дозволи.
Годинашниот „Оф-фест“, откако лани ја заокружи десетолетката, продолжува во својата програма фокусирана претежно на т.н. ворлд мјузик сцена, но и на алтернативните рок-бендови, да нуди стилски и жанровски шарена лепеза. Веќе следниот ден, на 2 јуни, публиката ќе има можност да присуствува на два концерти кои ќе се одржат во Македонската опера и балет. Станува збор за познатиот тандем од Турција, композиторот и гитаристот Еркан Огур и виолинистот Дериа Туркан, како и за концертот на македонскиот мултиинструменталист Драган Даутовски, кој ќе настапи со неговиот квартет. Творештвото на Даутовски, кој свири на кавал, тамбура, гајда, и' е познато на македонската јавност, а на „Оф-фест“ заедно со својот состав формиран во 2000 година, ќе ги претстават најновите творби.
Дуото Еркан Огур и Дериа Туркан, всушност, не е обично инструментално дуо. Освен што нивната интенција е да ја продолжат звучната традиција на нивната земја и да ја вклопат во современиот живот, тие се препознатливи и по тоа што Огур во 70-тите години ја измислува гитарата без прагови за да може да ги искористи сите нејзини технички потенцијали, да ги изведува турските мелодиски скали т.н. маками, кои ги користат и некои македонски музичари и групи, додека Туркан се смета за еден од најславните виртуози на малата турска виолина наречена кеменче. Нивната музика ја следи турската традиција, но сепак, во себе содржи силен авторски печат.
Кога ќе се спомене името „Тортоиз“, особено знаат познавачите на музиката, веднаш асоцира на бендот кој направи своевидна револуција во звукот. Овие момци од Чикаго, к��и се сметаат за кумови на т.н. построк-звук, во Скопје настапуваат на 3 јуни во Македонската опера и балет, а истата вечер како солистка ќе одржи концерт француската вокалистка Летиша Садие, една од основачите на познатиот алтернативен бенд „Стереолаб“ формиран во 90-тите во Лондон.
Летиша Садие во Скопје доаѓа сама. Препознатлива е по својот интересен, необичен вокал, и особено, како што рековме, како дел од француско-англискиот построк-бенд „Стереолаб“ каде што свиреше и синтисајзер, а свири и на удиралки, гитара и тромбон. Но, таа големо внимание посветува на текстовите кои ги опишуваат како „левичарски“ и тие беа клучниот елемент и во музиката на „Стереолаб“, кој важеше за еден од најоригиналните независни бендови на 90-тите. Садие соработува со плејада на музичари, а во 2010 година го издава соло-албумот „The Trip“.
„Тортоиз“ се формираа во доцните 80-ти години и во својата музика ја инкорпорираат чикашката џез-сцена, драменбејс-ритамот, даб-звукот, но користат и многу експерименти во звукот. Беа еден од првите инди-бендови што создадоа албум на ремикси. Но, и денес, како и во времето кога се појавија, „Тортоиз“ се еден од најуникатните бендови бидејќи навистина умешно ја спојуваат жанровската различност и ја соединуваат во единствен звук.
На 5 јуни, на последната фестивалска вечер, ќе настапат македонскиот џез-гитарист Тони Китановски и оркестарот „Черкези“ кога ќе го промовираат новиот албум „Шукар“ издаден за „Енја“, а „Оф-фест“ ќе го затворат пустинските рокери од Мали, „Тамикрест“. И „Шукар“, како и преходниот албум на Китановски и „Черкези“ насловен „Бордерлендс“, претставува спој на многу различни култури, на сосема контрастни звуци и ритми, на повеќе звучни изрази проткаени со фолклорни елементи од сите светски меридијани, овде може да се слушне ромското звучно шаренило, чочекот, кубанскиот ритам и меланхоличните мелодии, класичниот џез, би-бапот, звуците на „Њу Орлеанс“, на афрокубанскиот клаве ритам, регето, па дури и оние од Средниот Исток и Тибет. Минатата година од Мали ги видовме и слушнавме „Теракафт“, а годинава „Тамикрест“, бенд кој создава сопствен свет базиран врз културната традиција на Туарезите - пустинските рокери. Нивната музика, во која се спојуваат реге, фанк, психоделичен рок, ги допира социјалните аспекти на нивната култура.
|
