Греењето на струја и парно стана луксуз

На дрва, струја или парно, граѓаните веќе не знаат како да се затоплуваат следнава зима, а да плаќаат помалку

Маја Томиќ

Македонските граѓани среде горештините замрзнаа кога слушнаа за новите цени на струјата и на парното. Во 21 век дојде време кога тие се прашуваат како ќе ја презимат следнава зима, со што е поисплатливо да се греат, дали на струја или на парно. Според нивните математики, и во едната и во другата варијанта главното прашање е дали воопшто ќе имаат пари за да ги платат само овие две сметки за кои оди половина од една просечна плата.

Како што редовно поскапува струјата секоја година, по еднаш или по два пати, така паралелно, некогаш и почесто, расте и цената на парното греење. Откако во почетокот на годината струјата скокна за 8 отсто, а парното лани поскапуваше 4 пати, сега од 1 август следува нов ценовен шок. Струјата поскапува за 10, а парното за речиси 4 отсто. Што значи, ако за стан од

50-ина квадратни метри се плаќало во просек секој месец по 2.000 денари за струја, од септември ќе се плаќаат околу 2.400 денари, затоа што на новата зголемена сума се пресметува и данокот од 18 отсто. Ако за парно се плаќало по околу 3.000 денари месечно, новата сметка ќе биде за околу 500 денари поголема.

Но, пострашно во целава ситуација е што никој не може да гарантира колку време ќе се задржат овие цени. Како што соопшти завчера Регулаторната комисија за енергетика, ако ЕВН и ЕЛЕМ имаат нови барања за поскапување, односно зголемени трошоци во работењето во наредните месеци, можно е да има и нова корекција на цените до крајот на годината. Многу веројатно дека и ќе дојде до тоа бидејќи компаниите се незадоволни затоа што сега не добија онолку повисоки цени колку што бараа од регулаторите, ЕВ�� и ЕЛЕМ за 20 отсто, а „Топлификација“ за околу 37 отсто.

Она што допрва ќе го погоди уште повеќе стандардот на граѓаните е тоа што следува, поскапување на сите животни продукти, што се случува редовно со секое зголемување на цената на енергенсите, вклучувајќи ги тука и нафтените деривати. Така постојано поскапуваат речиси сите производи, меѓу кои зејтинот, сирењето, средствата за хигиена, соковите, јавниот превоз..., само цената на лебот засега се одржува на исто ниво, но со интервенција на Владата.

„Најголем финансиски товар ми е сметката за парното. Долго време се двоумев дали да се откажам од оваа греење и да почнам да се топлам на струја, но еве сега со последново поскапување веќе не сум паметна што да правам. На дрва ли да почнам да се греам сега, во 21 век ? Да се враќаме во времето од пред 50 години? За срамота. Што ако сум вработена и земам плата? Колкава треба да е платата за да се преживее во ваква скапотија што нема крај. Веќе е неиздржливо. Цела плата оди за сметки“, вели скопјанката В.С..

Како причина за порастот на цените на струјата и на парното Регулаторната комисија за енергетика ги посочи многу зголемените трошоци на компаниите за увоз на струја во изминатава зима, поради поголемата потрошувачка, како и поскапиот мазут. Биле планирани да се потрошат околу 100.000 евра, а се платиле дури 300 милиони евра. Со зголемување на цените на струјата и на парното компаниите очекуваат дека ќе ги надоместат финансиските дупки. Многу неизвесно е дека ќе биде така, затоа што граѓаните имаат се' помалку пари за да ги плаќаат се' повисоките сметки.

Не вреди ни да се штеди струја, пак е скапа

„Не се во ред овие чести поскапувања на струјата и на парното греење кои повлекуваат со себе и пораст на сите други цени. Ние живееме со две солидни пензии и се' потешко излегуваме на крај. Бидејќи сме дома, штедиме на струја колку што можеме и вклучуваме електрични апарати само на евтина струја. И пак едвај ни стасуваат парите за сите месечни трошоци. Што да кажат тие што се невработени или со мали приходи и не можат да плаќаат режиски трошоци. А, без милост им се исклучува струјата поради неплатени сметки“, истакнува пензионерката Љубинка Софрониевска.

Стандардот станува се' полош

Не е проблемот само во тоа што поскапуваат струјата и парното, туку дека тоа носи со себе низа други поскапувања и така дефинитивно за граѓаните стандардот станува се' полош. Јас одамна го исклучив парното, сега слушам дека секој исклучен ќе плаќа по 10 отсто од сметката што ја плаќал. Ма, тоа е само моментално залажување, ќе го зголемат овој процент, ќе видите. Затоа што со години наназад не се инвестира во нови енергетски капацитети сме доведени до ваква ситуација, да се увезува многу скапа струја и тоа на крајот да го плаќаат граѓаните од џеб. И нормално е што енергетските компании имаат зголемени трошоци поради тоа, но нека ги покриваат сами преку водење поинаква деловна политика. Со зголемувањето на цените сигурно нема да им се подобри финансиската состојба, зашто граѓаните се' понередовно ќе плаќаат и струја и парно“, посочува Стојадин Поповиќ од Скопје.

Секое поскапување оди преку грбот на граѓаните

„Ова веќе не се издржува, не се живее со плата или со пензија од 12.000 денари. Нека ги зголемат пензиите и платите, па нека растат цените колку што сакаат. Зошто граѓаните да плаќаат за тоа дека на „Топлификација“ и' поскапел мазутот или на ЕВН струјата од увоз? Нека си размислуваат за тоа одговорните во компании и нека наоѓаат начини како да си ги покријат тие трошоци. А, не да оди се' преку грбот на луѓето, за се' ние плаќаме, се' оди преку нас. До кога вака, има ли крај на поскапувањата“, вели Гордана Стојановска, пензионерка.