МНР ги избриша „терит��ријалните претензии“

Од страницата на Министерството исчезнаа процените за бројноста на нашите малцинства во Бугарија и во соседството

Слободанка Јовановска

Министерството за надворешни работи ги избриша ургентно од својата интернет-страница процените за бројот на припадниците на македонските малцинства во Бугарија, Грција, Албанија и во други земји. Овој гест е реакција на прашањата на бугарски новинари во Брисел дали ЕУ ќе интервенира на бројките што асоцираат на територијални претензии на Македонија кон нивната земја, поради процената што стоеше на интернет-страницата на МНР дека во Бугарија има околу 750.000 граѓани со македонско потекло, наспроти споменатите според официјалниот попис таму. Попоски практично ја затвори експресно новата хит-тема во Бугарија, со која ќе се документираше оценката дека кај нас нема волја за добрососедство - и покрај четирите рунди преговори меѓу Скопје и Софија.

„Мислите дека тие податоци се таму?“, реплицирал Попоски на новинарот на Бугарската национална телевизија, но практично потврдувајќи дека биле со оцената дека тие податоци не се засновани на научни факти. Во интервјуто Попоски фрли светлина на темата за која владее молк во Македонија, т.е. преговорите за Договорот за пријателство и соработка, што, според одговорите на министерот, се соочуваат со отпор од наша страна. Попрецизно, Попоски јасно става до знаење дека Македонија не гледа потреба од договорот, смета дека таа ќе ги влоши односите место да ги подобри и дека се преговара само зашто на тоа не притиска бугарската страна. И дека, исто така, кога веќе преговара, Македонија бара чекор напред од декларацијата што ја потпиша експремиерот Љупчо Георгиевски, односно бара реципроцитет за правата околу малцинствата, примена на меѓународните конвенции и стандарди и, како што се дознава неофицијално, не ја сака ни формулацијата што го реши јазичниот проблем во 1999 година - инсистирајќи да стои само македонски јазик место официјалниот јазик според Уставот на Република Македонија.

На прашањето дали е вистина дека преговорите се закочени бидејќи Македонија одбива да го прифати текстот што е дополнување на нашиот Устав (право да се грижи на нашето малцинство таму), Поповски, сепак, одговори негативно. „Не мислам дека тоа е причина за несогласување сега. Моментно нам ни е наметната од Бугарија потребата да се потпише договор. Наш став е дека сакаме симетричен, балансиран договор за правата и обврските... Тука е и фактот дека има извесни стандарди што се однесуваат на сите, при што не сакаме да се мешаме во внатрешни работи и да ги штитиме нашите интереси на сметка на нашите соседи“, одговорил Попоски.

Тој отворено искажал скептицизам околу потребата за договорот, со оцена дека пријателствата не се создаваат на хартија, туку со гестови. „Не мислам дека Македонија на која било основа претставува закана за Бугарија, ниту сега ниту во иднина. Ние не само што немаме територијални барања туку тоа е и напишано и во нашиот Устав“, реплицирал Попоски на сугестијата дека отворањето на прашањето околу малцинството сугерира територијална претензија. „Мислам дека како се чувствува некој треба да биде индивидуално право на сите граѓани. Секој има право да се чувствува на еден или друг начин и во никој случај не треба тоа да биде основа за претензии или тензии“, изјавил Попоски, додавајќи дека односите меѓу двата народа, всушност, и сега се добри, па затоа одлуката на Софија да не' блокира во ЕУ била примена како негативно изненадување во Македонија, уште повеќе што немала таква потреба, бидејќи земјата веќе е блокирана од Грција.

Јавно се караат, тајно слават

Заменик-министерот за надворешни работи на Македонија, Зоран Петров, бил на заедничко одбележување на годишнината од депортацијата на Евреите, организирана од официјална Софија. Оваа информација не ја објави МНР, туку еврокомесарот Штефан Филе, во извештајот за прогресот на Македонија, но таа остана незабележана од медиумите. Со неа тој го илустрираше подобрувањето на односите меѓу двете држави, откако со месеци добиваше поплаки од бугарските европарламентарци околу филмот „Трето полувреме“, како злонамерна кампања од Македонија и обид за оцрнување на угледот на Бугарија. Испадна дека кога двете страни јавно се препукуваа и се навредуваа, тие информации ги преплавуваа медиумите, а кога решиле заеднички д�� го одбележат депортирањето на Евреите и да ги „закопаат секирите“, веста ја сокрија од медиумите.

Според она што се дознава, по сугестија, т.е. притисок на меѓународниот фактор, а официјално како иницијатива на Бугарија, во местото Лом на Дунав на 13 март се одржало заедничко одбележување на годишнината на депортацијата на Евреите од регионот, односно од Македонија, Србија, Бугарија и Грција, на кое била покровител и бугарската еврејска заедница. Идејата била таму да се соберат шефовите на дипломатиите на четирите земји, но поради падот на владата на Бојко Борисов на крајот дошле заменик- министрите за надворешни работи и српски амбасадор.

Инаку, реакцијата на бугарскиот државен врв еруптираше со барањето на експремиерот Борисов да престане претставувањето на Бугарија како хитлеровска држава, и место тоа да си ја гледаме евроинтеграцијата, што беше најава за ветото за почеток на преговори со ЕУ што го видовме подоцна. (С.Ј.)