Македонија лидер по сиромаштија

Британски „Економист“ ги разби илузиите на Maкедонија. Како бомба одекна во јавноста „лидерската“ позиција што ја заработи Македонија според индексот на мизерија

Нина Нинеска-Фиданоска
Соња Маџовска


Како бомба одекна во јавноста „лидерската“ позиција што ја заработи Македонија според индексот на мизерија, на листата на угледниот лондонски „Економист“. Ова рангирање британскиот магазин го направил меѓу 92 земји во светот, а во него се вкалкулирани споредбено бројот на невработените и процентот на инфлација.

Од Владата експресно нагласија дека не сакаат да коментираат вакви „новинарски рангирања“, туку ги интересираат само оние изработени од релевантни меѓународни институции. Но, експертите со кои контактиравме сметаат дека оцената на „Економист“ не е далеку од реалноста, бидејќи, со оглед на процентите за сиромаштија, невработеност, како и високите цени, нашето население навистина живее во мизерија и во беда.

Опозицијата, пак, која по објавувањето на ова рангирање како да ги дочека своите пет минути, исфрли жестоки критики врз Владата, нагласувајќи дека таа ја довела земјата до една ваква срамна позиција, поради штетните економски политики кои ги води, порачувајќи и' веднаш да ги намали непродуктивните трошења и да почне да се справува со сиромаштијата.

„Честа“ да го искаже владиниот став во врска со „водечкото“ место на земјава според индексот на мизерија, вчера му припадна на вицепремиерот и министер за финансии, Зоран Ставрески.

„Македонија по различни параметри е рангирана од страна на меѓународни финансиски институции, кои се релевантни за тоа. Новинарски написи не би коментирал“, изјава Ставрески.

Аналитичарот Ден Дончев вели дека тој е обично остар критичар на состојбите во Македонија, но кога еден угледен весник како „Економист“ ќе не' смести на првото место според индексот на мизерија, тоа звучи многу тажно. „Процените на ’Економист‘ не се далеку од реалноста. Колку и да звучат тие песимистички, факт е дека земјава има над 32 отсто невработеност и над 30 отсто стапка на сиромаштија. Тоа што слабата македонска економија зависи од трансфери од дијаспората, е јасно дека станува збор за сиромашна земја. Голем број од македонските граѓани живеат во сиромаштија. А нивната состојба не се подобрува, туку во последниве години тие стануваат се' посиромашни“, вели овој аналитичар.

Тој потенцира дека најголем проблем за македонските граѓани е постојаниот раст на цените и тоа што слабее куповната моќ, а примањата не се зголемуваат. Според одредени процени, цените во последниве неколку години се зголемиле за над 70 отсто, а тоа не е проследено и со соодветно зголемување на платите.

„Оние што немале или имале мали примања, сега се уште посиромашни, поради огромниот раст на цените, кој не соодветствува со раст и на приходите. Но, затоа сме сведоци на раскошните трошења на Владата, кои се финансираат со нови задолжувања. Во Македонија не се научи основната лекција - дека не може да се создаде подобар стандард преку трошења и нови позајмици. Единствен начин да се подобри економијата и животниот стандард е преку зголемување на производството, кое отвара нови работни места. Само создавањето на нови вредности може да ја намалат сиромаштијата“, укажува Дончев.

Опозицискиот СДСМ, пак, поентираше дека „благодарение на штетните економски политики на Владата на ВМРО-ДПМНЕ, станавме прваци во една, за Македонија многу негативна категорија, односно го освоивме првото место во индексот на мизерија“.

Марјанчо Николов, претседател на Собраниската комисија за финансирање и буџет, на вчерашниот прес изјави дека на Македонија, друштво на оваа срамна позиција и' прават земји како што се Иран и Венецуела. „Во истиот овој ’Економист‘, Владата на ВМРО-ДПМНЕ на реклами за промоција на Македонија потроши повеќе стотици илјади евра. Се надеваме дека неговата оцена Владата нема да ја спори и да вели дека е тенденциозна и злонамерна“, рече Николов.

Тој додаде дека Груевски и Владата на ВМРО-ДПМНЕ за пет години владеење потрошиле 15 милијарди евра народни пари, или секоја година трошеле минимум по една милијарда евра повеќе од сите претходни влади, а нивните резултати во делот на економскиот развој и борбата со сиромаштијата се повеќе од катастрофални.

„Бараме Владата да престане со ваквото мегаломанско, непродуктивно и расипничко трошење на народните пари, а Македонија, наместо светски првак по индексот на мизерија, да почне да биде препознатлива по позитивни работи, економски развој и просперитет. Очекуваме Владата да почне домаќински да се однесува кон народните пари и сериозно да се зафати со решавањето на реалните проблеми на граѓаните во Македонија“, нагласи Николов.

Либерално-демократската партија, пак, го повика премиерот и Владата да престанат со непродуктивните трошења за реклами и за споменици и парите да ги намени за раздвижување на економијата, со цел конечно да се намали сиромаштијата.

„Според параметрите на ’Економист‘, од вкупно 92 земји од светот Македонија е на првото место, а веднаш зад неа се Венецуела, Иран и Јужна Африка. Грција, која е во тешка економска криза, е на 13. место, а преостанатите европски земји, според овој индекс, се над 50. место“, изјави Дејан Блажески, член на Централниот одбор на ЛДП.

Партијата презентираше податоци на Државниот завод за статистика, за стапките на сиромаштија во Македонија, во периодот од 1997 до 2010 година. Според нив, во 1997 година стапката на сиромаштија во земјава била 19 отсто, во 2001 година таа изнесувала 22,7 проценти, а во 2010 година нејзиното ниво е 30,9 отсто. Индексот на длабочината на сиромаштијата, пак, во 1997 бил 4,6, во 2001 изнесувал 5,4, додека во 2010 година е 10,9. Од ЛДП велат дека за 2011 уште нема готови податоци, но според начинот на кој живеат граѓаните, очекувано е овој индекс да биде значително повисок.

„Го повикуваме премиерот Никола Груевски веднаш да престане со непродуктивните трошоци на парите од Буџетот, да престане со саморекламирањето во медиумите, купувањето мебел и опрема за удобните кабинети на министрите, непотребните набавки на возила и изградбата на енормниот број споменици, и парите да ги намени за раздвижување на економијата, отворање работни места со кои реално ќе се намали невработеноста, социјални пакети за најсиромашните, и конечно да почне да се справува со сиромаштијата“, рече Блажевски. (Н.Н.Ф.-С.М.)

Први на листата

„Новата година беше лошо време за да почине јавна личност. Киро Глигоров, првиот претседател на независна Македонија, беше игнориран кога почина на 1 јануари: странците кои нормално би биле заинтересирани за таков настан, беа зафатени со обидот да пресметаат дали е неминовна нуклеарна војна на Корејскиот Полуостров. Македонија може со љубов да се сеќава на Глигоров, но земјата е во метеж. Се наоѓа на врвот на индексот за мизерија, кој здружува два моќни индикатори на економската безнадежност - невработеност и инфлација. Неконтролираниот пораст на цените главно е проблем на земјите богати со нафта, кои имаат чудно економско управување, како што се Венецуела и Иран, и во помал степен Русија. Впечатлива карактеристика на ажурираниот индекс, сепак, е дека високата невработеност сега сместува неколку богати европски земји на иста позиција со најмизерните земји во светот, или барем 92, за кои има доволно податоци“. (Економист)