Мислења

Американците го искористија најмоќниот инструмент

Пол Волерс

Умеењето да не се согласите, понекогаш гласно и жестоко, е ценето право и горд симбол на една динамична демократија

Минатиот вторник, на 6 ноември, Американците од нашата огромна земја го избраа следниот претседател на Соединетите Држави. И во најмалите гратчиња и во најголемите градови, луѓето со различно расно, етничко, верско, економско, културно и социјално потекло, го искористија едниот од најмоќните и најефикасните инструменти што им е на располагање денес – нивното право на глас.

Секои четири години, Американците не само што се сведоци на долгиот и сложен процес на претседателски избори, туку тие играат и решавачка улога во него. Со месеци, претседателот Барак Обама и гувернерот Мит Ромни зборуваа со американските граѓани, презентирајќи ги своите визии за иднината на Соединетите Држави. Тие дебатираа фер и отворено, имаа безброј говори, одржаа стотици митинзи и дадоа бројни интервјуа. Зборувајќи директно со гласачите на Америка, секој од нив ги аргументираше причините зошто токму тој би бил подобриот претседател.

Како што претседателот Обама истакна во својот победнички говор, што јас го гледав со многумина од вас минатата среда наутро овде во Скопје, демократијата може да биде бучна, замрсена и сложена. Мислењата на луѓето се разијдуваат. Тие не секогаш ги споделуваат истите гледишта или верувања, а особено не се сложуваат околу тоа кои би биле најдобрите можни одговори за решавање на некои од најголемите предизвици со кои нашата земја се соочува денес. Умеењето да не се согласите, понекогаш гласно и жестоко, е ценето право и горд симбол на една динамична демократија. И како што претседателот кажа: „Не можеме никако да заборавиме дека додека зборуваме сега, има луѓе во некои далечни држави кои ги ризикуваат своите животи само за да добијат шанса да расправаат за работи што се важни, шанса да го дадат својот глас, како што ние направивме денес“.

Секогаш кога граѓаните дискутираат и полемизираат за тоа како да ја придвижат земјата напред, тие граѓани победуваат. Секогаш кога луѓето го волонтираат своето време за да промовираат работи во кои веруваат, нивните заедници победуваат. А секогаш кога една земја има демократски и мирни избори, таа земја е победник.

Исто така, во средата наутро ги слушнавме и овие зборови: „Нацијата, како што знаете, е во критична состојба. Во вакви времиња, ние не можеме да ризикуваме со партиски препукувања и заземање ставови за дневно политички цели. Нашите лидери треба да ги надминат поделбите со другата страна и да се фатат за работа. А граѓаните, исто така треба достојно да одговорат на предизвикот... Ние бараме и од демократите, и од републиканците, на сите нивоа на власт, да ги стават граѓаните пред политиката“. Овие убави зборови ги кажа гувернерот Ромни, кој откако ги загуби изборите, му честиташе на претседателот и ги повика сите Американци да се обединат за доброто на земјата.

Конечно, ова е големиот подарок на демократијата – дека по сите полемики, несогласувања и бесконечно водење на кампањи, ништо не треба да им е поважно на кандидатите или на граѓаните од она што е во најдобриот интерес на државата како целина. Некои ми имаат кажано дека овој убав подарок – посветеноста и на кандидатите кои губат и на оние кои добиваат, кон остварувањето на најдобриот интерес за државата, над потесните интереси – не секогаш важи и за изборната историја на оваа земја. Ова е нешто што треба да го утврдат други, но без разлика на историјата, тоа може да се случува во иднина, доколку гласачите го бараат тоа. Демократијата и нејзините гласни и замрсени процеси не се својствени само за Соединетите Држави и ние не го поседуваме патентот за тоа. Тоа им е достапно на сите.

(Авторот е амбасадор на САД во Македонија)

Наш став



Објавувањето колумни и мислења од надворешни автори е одраз на намерата на „Утрински весник“ да биде влијателен глас на заедницата. Но, напоменуваме дека не се согласуваме секогаш со ставовите што ги изнесуваат нашите колумнисти, особено кога станува збор за лични дисквалификации, етикетирања без основа и извртување на контексти со цел да се наштети на други личности од која било сфера. „Утрински“ се оградува од таквиот речник и конотации и ги смета за непримерни во јавната комуникација.