Со воени аташеа ќе се јакне имиџот на Македонија

Според министерот Бесими одбранбените дипломати се битни актери во борбата против безбедносните ризици на Македонија

Преку новата улога како одбранбени дипломати, аташеата за одбрана на Република Македонија се битни актери во политиката за борба против тероризмот и сите безбедносни ризици и закани на Република Македонија и нејзините држави партнери и сојузници, нагласи во обраќањето министерот за одбрана Фатмир Бесими на денешната јавна расправа по предлог текстот на Стратегијата за одбранбена дипломатија, што се одржа во Домот на АРМ во Скопје.

Одбранб��ната дипломатија на МО, укажа тој, пред присутните дипломати, професори, поранешни амбасадори и одбранбени аташеа, ќе помогне при развивањето синергија меѓу воените и цивилни дипломатски елементи со цел целосна поддршка на интересите на Република Македонија.

Стратегијата за одбранбена дипломатија, констатира Бесими, ќе претставува основа и рамка за донесување правилници, кодекси и упатства со кои детално ќе се регулира оваа област.

Главната карактеристика на одбранбената дипломатија, според него, е комбинираното користење на дипломатски и воени алатки. Активностите на оваа дипломатија вклучуват разменување на воен совет и помош на земји кои ги реформираат своите одбранбени сектори, формирање мешовите цивилни и воени мисии при конфликтни и пост-конфликтни закани, развивање нова контрола на оружјето, разоружувањето и, мерки за градење на безбедност и доверба, исто така главно како одговор на потребите при конфликтни и пост-конфликтни закани.

Особено внимание по донесување на Стратегијата за одбранбена дипломатија, истакна Бесими, ќе се посвети на обуката на воените аташеа и тоа спецејализирана обука за јазик, обука соодветна на функциите на работното место, како што е одбранбена и безбедносна политика, разузнавање, протокол, структура на вооружените сили, контрола на оружјето, контроли на извоз на оружје и специјализирана компјутерска обука, како и обука од областа на културата за да може аташето за одбрана да се аклиматизира во земјата во која е назначен.

- Има потреба од зајакнување и проширување на одбранбено дипломатската мрежа на Република Македонија во странство, особено во сите постојани членки на Советот за безбедност на Обединетите нации. Се планира отворање и пополнување на позиција на одбранбен претставник во Постојаната мисија на Република Македонија во ОН во Њујорк, најави министерот за одбрана додавајќи оти имајќи ја предвид значајноста од воспоставување поинтензивна билатерална соработка со нордиските земји, Апенинскиот полуостров, Пиринејскиот полуостров ќе се настојува да се создадат услови кога економските состојби ќе бидат подобри да се отворат и постепено распоредат одбранбени аташеа во Рим, Мадрид, Копенхаген, Осло и Стокхолм. Во иднина, ќе биде потребно да се воспостави воено преставништво во македонската мисија во ЕУ со најмалку еден цивилен преставник со оглед на партиципацијата на македонските војници во мировни мисии на ЕУ.

За началникот на ГШ на АРМ, генерал-мајот Горанчо Котески и поранешно воено аташе во СР Германија, клучен момент во одбранбената дипломатија треба да претставува континуираното учество на Македонија во регионални и меѓународни операции за поддршка на мирот и хуманитарни операции предводени од НАТО, ЕУ и од ОН.

- Заврши времето на шпионажа на работата на воените претставници кои се во странство. Ова е време на работа на воените претставници кога треба да се развие соработка и координација меѓу земјите како Република Македонија и со оние од НАТО, но и со останатите, рече началникот на ГШ на АРМ, Котески, додавајќи оти многу е важна потребната обука и квалитетни подготовки пред упатување на должност и остварување на нивната мисија во странство

Според шефот на Канцеларијата за врски на НАТО Александар Александров презентираниот документ претставува високо подготвен професионален документ, а земени се предвид сите национални стратешки цели.

- Генерално, стратегијата ќе обезбеди повеќе човечки ресурси и способности, заштитувајќи ги истовремено заедничките национални цели барајќи соодветна рамнотежа и компромиси, смета Александров, кој нагласи дека истата е исклучително корисна во насока на евроатлантската ориентација на Република Македонија.

Донесувањето на ваква стратегија го поздрави и генерал-потполковник во пензија Драган Андревски, првото воено аташе на Република Македонија од 1996 година во Турција, кој меѓу другото истакна дека воената дипломатија е особено важна за идниот развој на вооружените сили, а пред се` на Република Македонија.

- Умешноста на секое воено аташе и неговата успешност ќе се гради според тоа колку придонесува пред се Република Македонија и АРМ биде претставена во странство и во меѓународните организации, изјави генерал-потполковник Андревски.

Генерал-мајор во пензија Илија Николовски, последен воен аташе во Бугарија и прв воен претставник во Воениот комитет на РМ во НАТО во Брисел смета дека концептот треба да биде одбранбена дипломатија, а не воена.

- Република Македонија има доволно човечки капацитети да ја спроведе оваа стратегија, меѓутоа при изборот на воено-дипломатски претставници не се почитуваат општо прифатените критериуми, туку имаме партизација на одбранбената дипломатијата, рече Николовски, кој меѓу другото оцени дека во постоечката економска криза треба да се укине цивилниот воен претставник.

Инаку, првиот воен дипломат Република Македонија го има пратено во Република Турција, а денес имаме 8 воени аташеа и тоа во: седиштето на НАТО, потоа во САД, Турција, Велика Британија, СР Германија, Франција, Грција, како нерезидентен преставник од Скопје воено аташе ги покрива Црна Гора, Босна и Херцеговина и Република Косово. Имаме еден цивилен преставник за одбраната во САД и 18 воени преставници кои се распоредени во мисиите во Брисел, Центарот РАКВИАК, на национални штабни позиции во НАТО командите и во единицата СЕЕБРИГ каде командант е генерал на Армијата на Република Македонија.