Ако Кина пропадне?!

На крајот и Кина почнува да „шлајфува“ - балонот во сферата на недвижностите почнува да напукнува, извозот се намалува, вредноста на акциите паѓа. Последиците од евентуален кинески колапс ќе бидат катастрофални за целиот свет

Многумина одамна се сомневаат дека во економијата на Кина се оди како подмачкано. Кога германскиот ДАХ ја премина границата од 7.000 поени, шангајскиот берзански индекс падна на најниско ниво од почетокот на кризата. „Се повеќе инвеститори го ставаат под знак прашање бурниот економски раст на Кина“, вели шефот на „Голдман Сакс“ Џим О'Нил. Ако тоа навистина е факт, светот се соочува со огромен предизвик, бидејќи Кина денес не е само еден меѓу многуте пазари. Кина е двигател на економскиот раст во светската економија. Евентуалниот колапс на кинеската економија ќе има катастрофални последици не само за Кина, туку и за светот.

Стотици илјади празни станови

Во кинески провинции како Кунминг се изградени и над 100.000 нови станови. Сепак, тие стојат празни. Многу големи згради со канцеларии исто така немаат станарите. Градежниот бум во последните години доведе до преинвестираност. Цените на недвижностите почнаа да паѓаат. За да ја спаси ситуацијата, владата иницира програма за стимулација на купување нови станови. За жал не само на пазарот на недвижности „презагреан“. Многу индустриски капацитети стојат неискористени, а машините во фабриките се искористени само 60 проценти од својот капацитет. Пред кризата овие стапки беа 80, а пред десет години - дури и 90 отсто.

Во меѓувреме, дури и во огромна земја како Кина речиси се' е изградено. Токму во тоа се крие и проблемот, бидејќи досегашните инвестиции правеа пет проценти од осумпроцентниот економски раст на земјата. Ако овие инвестиции останат константни, економски раст ќе се намали за пет проценти.

Инвеститорите бегаат

Но тоа не е се'. Надворешната трговија на Кина, исто така е во застој. Во јули извозот се намалил за еден процент во споредба со претходната година, а странските директни инвестиции паднаа за цели 8,7 проценти. Се повеќе капитал ја напушта земјата, а инвеститорите и вртат грб. Се чини дека досегашниот економски модел, базиран на инвестиции и извоз, е исцрпен. Веќе неколку години кинеското раководство се стреми да развие нова стратегија за ревитализација на внатрешниот пазар. Но и тука нема кој знае какви успеси. Обртот од трговијата на мало паѓа прогресивно веќе три месеци. Вкупната сума на новоодобрените кредити е преполовена. Покрај тоа, на земјата и се заканува и инфлација, бидејќи Кина, исто така, е погоденa од експлодирачките цени на пченката и сојата.

Ако Пекинг се закашла, другите фаќаат пневмонија

Многу инвеститори и експерти веќе се сомневаат во способноста на кинеското раководство да обезбеди „меко слетување“ на економијата. Главните губитници од „тврдо приземјување“ сепак нема да бидат само Кинезите. Затоа што Кина е втора економска сила по САД со 15 проценти од светската економска моќ.

Ако Кина се закашла, остатокот од светот ќе се разболи од пневмонија. Најсилно погодени ќе бидат азиските соседи. Така на пример намалувањето на кинескиот стопански раст за еден процент би довело до пад на економијата на Тајван од 0,9 отсто.

Во Германија овој пад би бил само 0,1 проценти. Во последното тримесечје сепак германската економија постигна раст од 0,3 отсто. При стопански раст во Кина од пет, наместо од осум проценти, Германија би влегла во рецесија. Да не зборуваме за другите земји од еврозоната, кои и сега се борат со нестабилна економија.

Кинескиот модел издишува

Надежите на целиот свет се дека кинеската влада, сепак, ќе успее да ја надмине ситуацијата. Спасител во ситуацијата би можела да биде централната банка на земјата. Таа може да ги намали каматите и да го прошири доделувањето на кредити, а владата би можела да понуди нови економски програми. Овие мерки би довеле до краткa „возбуда“ на меѓународните берзи и би дале нов импулс за оптимистите. Во една долгорочна перспектива сепак сомнежите во кинескиот модел за економски раст нема да исчезнат. (Дојче веле)